آیا از نقش عادت در موفقیت در زندگی و پیشرفت در زندگی خود آگاهی دارید؟ آیا میدانید می‌توانید با ساخت عادت جدید مسیر موفیقیت را سریعتر طی کنید؟ همه ما دوست داریم به موفقیت برسیم و در زندگی خود پیشرفت کنیم. برای اینکار اهدافی را برای خود تعیین می‌کنیم و معمولاً تمام تلاش خود را برای رسیدن به آن هدف‌ها انجام می‌دهیم. مدیریت زمان می‌کنیم. روی کارهایمان تمرکز می‌کنیم و سعی می‌کنیم هر لحظه کارهایی را انجام بدهیم که به آن اهداف نزدیک‌تر شویم، اما معمولاً این کار خیلی کار سختی است و خیلی زود از آن خسته می‌شویم. دلیل آن چیست؟
چون زندگی ما برگرفته از عادت‌های ماست و معمولاً بخش عمده‌ای از زندگی ما توسط عادتها به‌صورت خودکار انجام می‌شود اما ببینیم اصلاً منظور ما از عادت چیست؟
در مقدمه کتابِ قلاب، از قول روانشاسان شناختی، این تعریف را برای عادت می‌خوانیم:
«رفتارهایی ناخودآگاه که در پیِ وجود یک نشانه موقعیتی از خود نشان می‌دهیم.»
- عادتها، رفتارهایی ناخودآگاه هستند.
- عادتها، در پی یک موقعیتِ خاص، از ما سر می‌زنند.
پس عادتها اولاً ناخودآگاه هستند و دوما در شرایط خاص و در موقعیت‌های ویژه‌ای تشکیل می‌شود. آبا امروز صبح پس از بیدار شدن از خواب مسواک زدید؟ و یا شب پیش از خواب این کار را کردید؟ آیا برای اینکه به چه شکل این کار را انجام دهید داد فکر کردید؟ اینکه چه مقدار خمیر دندان روی مسواک بگذارید؟ اینکه مسواک رو ابتدا از سمت راست دهان و یا سمت چپ شروع کنید؟ یا اینکه همه اینها به‌صورت خودکار انجام شد و بدون نیاز به تمرکز و فکر کردن به آن، آن را تمام کردید؟ نقش عادتها در زندگی به همین شکل می‌باشد. وقتی یک کار در زندگی ما تبدیل به عادت شود، آن کار به‌صورت خودکار و بدون تمرکز کردن و فکر کردن ما انجام می‌شود. حال اگر آن کار در جهت اهداف و رسیدن به موفقیت باشد می‌تواند کمک زیادی در رسیدن به موفقیت و پیشرفت شخصی داشته باشد. در حالی برعکس اگر این عادتها درخلاف جهت اهداف و موفقیت‌های ما باشند معمولاً ما را از اهدافمان دور می‌کنند؛ که متاسفانه معمولاً هم همینطور هستند. چرا؟ چون اهداف ما از جنس چیزهایی هستند که اکنون نداریم. برای به دست آوردن آنچه نداریم باید تغییراتی در خود بدهیم زیرا اگر با شرایط فعلی می‌توانستیم به آن‌ها برسیم پیش از این رسیده بودیم. تغییر هم که سخت است چون باید مسیر عصبی جدیدی برای آن رفتار جدید شکل بگیرید. اگر درباره مسیر عصبی اطلاعات کافی ندارید، حتماً فیلم زیر را ببینید.
فیلم مسیر عصبی
در کتاب قدرت عادت می‌خوانیم:
ویلیام جیمز در سال ۱۹۸۲ نوشت:
«تمام زندگی ما تا الآن که شکل مشخصی به خود گرفته است، مجموعه‌ای از عادت‌هاست»
ممکن است این‌طور به نظر برسید که بیشتر انتخاب‌هایی که هرروز انجام می‌دهیم، حاصل تصمیم‌گیری‌های ما که کاملاً با دقت انجام‌شده هستند، ولی این واقعیت ندارد. آن‌ها عادت هستند و اگرچه هرعادتی به‌خودی‌خود کوچک به نظر می ر سد، در طی زمان غذاهایی که سفارش می‌دهیم، چیزی که هرشب به بچه‌هایمان می‌گوییم، اینکه پول خرج می‌کنیم یا پس‌انداز می‌کنیم، هرچند وقت یک‌بار ورزش می‌کنیم و چگونگی ساماندهی افکار و روتین‌های کاری‌مان تأثیر شگرفی بر روی سلامتی، بهره‌وری، امنیت مالی و خوشحالی ما دارند. یک مقاله منتشرشده توسط محققی از دانشگاه دوک در سال ۲۰۰۶ نشان داد که:
«بیش از ۴۰ درصد کارهایی که افراد در طی یک روز انجام دادند، درواقع تصمیم نبوده‌اند، بلکه عادت بوده‌اند.
بنابراین وقتی بخش عمده‌ای از زندگی ما را عادتها تشکیل می‌دهند، بخش عمده‌ای از آنچه که ما در زندگی با آن مواجه هستیم و نتایجی تا اکنون دریافت کرده‌ایم، نتایج عادت‌های ما تا به امروز بوده است و برای دستیابی به نتایج بیشتر و بهتر باید عادت‌های خود را تغییر دهیم. بی دلیل نیست که تقریباً همه ثروتمندان و انسانهای موفق دارای عادت‌های نسبتاً مشابه و یکسان می‌باشد. انسانهای موفق یاد گرفته‌اند که کارهایی را که آن‌ها را در راه رسیدن به اهدافشان و موفقیت بیشتر کمک می‌کند به‌صورت عادت در بیاورند تا به‌صورت خودکار انجام شود و نیازی به تمرکز و صرف انرژی آن‌ها نداشته باشد. وقتی این کارها به عادت تبدیل می‌شوند به‌صورت خودکار و بدون زحمت و همیشگی انجام می‌شوند. به همین دلیل است که انسانهای موفق به‌صورت همواره به سمت موفقیت بیشتر حرکت می‌کنند.
در مقاله‌های مجزایی درباره عادت‌های روزانه و مشترک اکثریت ثروتمندان و انسانهای موفق صحبت خواهیم کرد.
در اینجا به تعدادی از عادت‌هایی که در بین تمام افراد موفق و ثروتمند مشترک است و درصد بسیار زیادی از آن‌ها این عادتها را در خود پرورش داده‌اند اشاره می‌کنیم.
عادت به یادگیری مداوم برای موفقیت
تقریباً تمام انسانهای موفق به‌صورت دائمی در حال آموزش دیدن و یادگیری هستند. انسانهای موفقی بخش مشخص و معمولاً زیادی از درآمد خود را برای آموزش دیدن هزینه می‌کنند. چرا که معتقدند هزینه برای آموزش در حقیقت سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری پرسودی که چندین برابر بهترین سرمایه گذاری‌ها بازدهی دارد. آن‌ها می‌دانند که یادگیری دائم و مرتب باعث بروز ماندن اطلاعات آن‌ها شده و باعث می‌شود تا بتوانند در شرایط مختلف تصمیم‌های درستی بگیرند. موفق‌ها خوب می‌دانند که یادگیری و آموزش مداوم نقش بسیار پررنگ و اساسی در طی مسیر موفقیت در آن‌ها بازی می‌کند؛ بنابراین یادگیری دائم را تبدیل به عادت خود کرده‌اند و به‌صورت همیشگی در حال آموزش دیدن بیشتر و بیشتر هستند.
سحرخیزی عادت مشترک اکثریت افراد موفق
سحرخیزی عادت مشترک دیگری بین بسیاری از افراد موفق می‌باشد. اکثریت آن‌ها خیلی زود از خواب بیدار می‌شوند و فعالیت‌های روزانه خود را شروع می‌کنند. در تصویر زیر می‌توانید ساعت بیدار شدن تعدادی از موفق‌ترین افراد جهان را مشاهده کنید.
عکس ساعت بیدار شدن
همانطور که میدانید آن‌ها اگر چه نیازی به فعالیت بیش از حد برای کسب ثروت بیشتر ندارند و اگر چه در زمینه خود بسیار موفق و نفر اول جهان به حساب می‌آیند، اما نه به دلیل اینکه نیاز به انجام تلاش بیشتری برای پیشرفت و کسب درآمد بیشتر دارند و نه به دلیل اینکه نیاز دارند زمان بیشتری را صرف کار خود کنند، بلکه تنها به این دلیل که این کار به یک عادت روزانه آن‌ها تبدیل شده است، به‌صورت خودکار صبح‌ها زودتر از خواب بلند می‌شود. از آنجا که این کار به عادت روزانه آن‌ها تبدیل شده است، نه تنها باعث خستگی و خواب آلودگی و دچار زحمت شدن آن‌ها نمی‌شود، بلکه مثل هر عادت دیگری به‌صورت خودکار توسط می‌شود و با انجام این کار یعنی سحرخیزی آن‌ها انرژی بیشتری می‌گیرند. البته که اگرچه آن‌ها بر طبق عادت بیدار می‌شوند اما بدون شک این سحرخیزی و زمان بیشتری که برای رسیدن به اهداف و رشد شخصی خود دارند کمک می‌کنند که یک قدم از سایر افراد که این عادت را در خود پرورش نداده‌اند جلوتر باشند.
ورزش کردن عادت اساسی همه انسانهای موفق
ورزش کردن یکی از دیگر از عادت‌های مشترک بین همه انسانهای موفق است.
عقل سالم دربدن سالم است.
سلامتی جسمانی پایه و مقدمه موفقیت و پیشرفت و سلامت روانی است. به همین دلیل معمولاً افراد موفق، علیرغم داشتن مشغله بالا و پر بودن برنامه‌های کاری و شغلی، همیشه ساعت مشخصی را در روز برای انجام ورزش کنار می‌گذارند. چه بهتر که این کار یعنی ورزش کردن در صبح انجام شود زیرا هم باعث ایجاد شادمانی و انرژی شده و هم یک زنجیره عادت تشکیل می‌دهد.
در باره زنجیره عادت در ساخت عادت‌های روزانه صحبت کردیم.
آنتونی رابینز سخنران و مدرس موفقیت مشهور در سطح جهانی جمله بسیار زیبایی دارد. او می‌گوید اگر شما ۲۰ دقیقه وقت برای ورزش کردن ندارید، شما از زندگی ندارید. در واقع اگر شما روزی ۲۰ دقیقه وقت ندارید که برای سلامتی خودتان کنار بگذارید، زندگی شما بسیار زندگی نامناسبی است. واقعاً اگر دقیق نگاه کنیم، این که وقت برای ورزش کردن ندارید در واقع بهانه ما برای ورزش نکردن است و گرنه خالی کردن ۲۰ دقیقه زمان برای ورزش واقعاً کار بسیار ساده‌ای است. کافی است صبح زود تنها نیم ساعت زودتر بیدار شویم. یا بخشی از زمان‌های تلف شده خود در طی روز را به این کار اختصاص دهیم.
همه افراد موفق عادت بخشیدن دارند
عادت مهم دیگر همه افراد موفق و یا کسانی که در راه موفقیت قدم بر می‌دارند عادت به بخشش است. آن‌ها درآمدشان هر چقدر کم و یا زیاد باشد، عادت به بخشیدن بخشی از درآمد خود به افراد نیازمند دارند. برای بخشش نیازی نیست که درآمد فوق العاده زیاد و نجومی داشته باشید، اگر با درآمد فعلی خود نمی‌توانید عمل بخشش را انجام دهید مطمئن باشید اگر درآمد شما صد و یا هزار برابر هم شود، شما بخشش نخواهد داشت. اگر اکنون حتی فقط ماهی یک میلیون تومان و یا ۱۰۰ هزار تومان درآمد دارید، می‌توانید با بخشیدن ماهی هزار تومان یا ۵۰۰ تومان این عادت به بخشیدن را در خود ایجاد کنید. عادت به بخشش هیچ ربطی به میزان آن ندارد. صرفاً انجام عمل بخشش است که مهم است در ما به عادت تبدیل شود. برای راحت‌تر شدن کار بهتر است این عادت به‌صورت درصدی از درآمد باشد. مثلاً همواره ۵ درصد و یا ۷ درصد از درآمد خود را ببخشیم. به این ترتیب با حداقل درآمد هم می‌توانیم بخشش را انجام دهیم و خود را در زمره انسانهای موفق قرار دهیم و به دلیل بخشش خود، دریافت بیشتری هم از جهان هستی خواهیم داشت. ضمن اینکه با توجه به اینکه درصد مشخصی از آن را به عنوان درآمدی که باید به دیگران ببخشیم تعیین کرده‌ایم، هر چه درآمد ما بیشتر می‌شود دیگر به دلیل بالا رفتن مبلغ بخشش خست به خرج نمی‌دهیم و عادت خود را ادامه خواهیم داد.
عادت‌های بسیار زیادی وجود دارد که افراد موفق و ثروتمند آن‌ها را در خود پرورش داده و به‌صورت خودکار انجام می‌دهند؛ اما ۴ عادت فوق تقریباً در تمام افراد موفق و ثروتمند ثابت بوده و عادت‌های پایه هستند که می‌توانند باعث ایجاد عادت‌های سازنده دیگر هم بشوند؛ بنابراین اگر می‌خواهید قدم گذاشتن در راه نهان موفقیت را آغاز کنید، بهتر است با یکی از این عادتها شروع کنید. چون آن‌ها می‌توانند پایه‌گذار عادت‌های سازنده دیگری هم بشوند و شما را در ساختن عادت‌های سازنده بیشتری یاری کنند.
